Giáo án Toán 7 (Cánh diều) - Chương 5: Một số yếu tố thống kê và xác suất - Bài 5: Biến cố trong một số trò chơi đơn giản

BIẾN CỐ TRONG MỘT SỐ TRÒ CHƠI ĐƠN GIẢN
I Biến cố trong trò chơi gieo xúc xắc
Ôn lại kiến thức đã học ở lớp 6
- Ở lớp 6, các bạn đã làm quen với mô hình xác suất trong một số trò chơi và thí nghiệm đơn giản rồi thì các bạn nhớ lại giúp thầy mỗi xúc xắc có mấy mặt ? (6 mặt). Đó là những mặt nào ? (mặt 1 chấm; mặt 2 chấm; mặt 3 chấm; mặt 4 chấm; mặt 5 chấm và mặt 6 chấm).
- Khi gieo xúc xắc một lần thì có mấy kết quả xảy ra đối với sự xuất hiện của xúc xắc ? ( 6 kết quả xảy ra ứng với số chấm ghi được ở mỗi mặt).
- Bây giờ thầy xét sự kiện gieo xúc xắc mà thu được số chấm là số chẵn thì có mấy kết quả xảy ra ? (3 kết quả xảy ra). Đó là những kết quả nào? (mặt 2 chấm, mặt 4 chấm và mặt 6 chấm)
- Tiếp thầy xét sự kiện gieo xúc xắc mà thu được số chấm là số lẻ thì có mấy kết quả xảy ra ? (3 kết quả xảy ra). Đó là những kết quả nào? (mặt 1 chấm, mặt 3 chấm và mặt 5 chấm)
GV nhận xét học sinh: Đa số các bạn đều nhớ nội dung kiến thức đã học ở lớp 6, thầy rất là vui rồi bây giờ các bạn ghi giúp thầy một vài ý sau
Mỗi xúc xắc có sáu mặt, số chấm ở mỗi mặt là một trong các số 1; 2; 3; 4; 5; 6. Gieo ngẫu nhiên xúc xắc một lần thì:
- Các kết quả có thể xảy ra đối với mặt xuất hiện của xúc xắc là: mặt 1 chấm; mặt 2 chấm; mặt 3 chấm; mặt 4 chấm; mặt 5 chấm và mặt 6 chấm.
- Sự kiện mặt xuất hiện của xúc xắc là có số chấm là số chẵn là: mặt 2 chấm, mặt 4 chấm và mặt 6 chấm.
- Sự kiện mặt xuất hiện của xúc xắc là có số chấm là số lẻ là: mặt 1 chấm, mặt 3 chấm và mặt 5 chấm
Lưu ý:
- Trong trò chơi gieo xúc xắc, sự kiện “Mặt xuất hiện của xúc xắc có số chấm là số chẵn hoặc số lẻ” được gọi là biến cố, hay gọi đầy đủ là biến cố ngẫu nhiên vì các kết quả xảy ra có tính ngẫu nhiên, ta không thể đoán trước được.
- Kết quả thuận lợi của biến cố là ta có gieo xúc xắc thu được kết quả đúng như mong muốn của ta.
Luyện tập 1 trang 27
Phương pháp: Để làm bài này, ta thực hiên các bước sau:
B1: Liệt kê các số từ 1 đến 6 
B2: Quan sát kiểm tra xem trong các số vừa liệt kê ở trên thì số nào là số nguyên tố thì ta khoanh tròn lại
B3: Đếm có bao nhiêu số khoanh tròn thì tương ứng ta có bấy nhiêu kết quả thuân lợi cho biến cố “ Mặt xuất hiện của xúc xác có số chấm là số nguyên tố “
Giải
Trong các số 1, 2, 3, 4, 5, 6, có ba số nguyên tố là 2, 3, 5.
Vậy có ba kết quả thuận lợi cho biến cố “Mặt xuất hiện của xúc xắc có số chấm là số nguyên tố” là: mặt 2 chấm, mặt 3 chấm, mặt 5 chấm.
II Biến cố trong trò chơi rút thẻ từ trong hộp
Giảng cho học sinh hiểu
Giả sử một hộp có 12 chiếc thẻ cùng loại với mỗi thẻ được đánh các số từ 1 đến 12 . Như vậy khi rút ngẫu nhiên một thẻ trong hộp thì:
- Có mấy có kết quả xảy ra đối với số được ghi trên thẻ ? ( 12 kết quả xảy ra đối với số được ghi trên thẻ)
- Bây giờ, thầy xét sự kiện rút thẻ thu được số chia hết cho 3 thì có mấy kết quả xảy ra ? ( 4 kết quả xảy ra). Đó là những kết quả nào ? ( thẻ số 3, thẻ số 6, thẻ số 9 và thẻ số 12).
- Tiếp thầy xét sự kiện rút thẻ thu được số không chia hết cho 3 thì có mấy kết quả xảy ra ? ( 8 kết quả xảy ra). Đó là những kết quả nào ? ( thẻ số 1, thẻ số 2, thẻ số 4, thẻ số 5, thẻ số 7, thẻ số 8, thẻ số 10 và thẻ số 11).
GV cho học sinh ghi bài: Các bạn ghi giúp thầy một vài ý sau:
Giả sử một hộp có 12 chiếc thẻ cùng loại với mỗi thẻ được đánh các số từ 1 đến 12. Khi rút ngẫu nhiên một thẻ trong hộp thì:
- Có 12 kết quả xảy ra đối với số được ghi trên thẻ đó la thu được các thẻ số 1; 2; ;12.
- Sự kiện rút thẻ thu được số chia hết cho 3 thì có 4 kết quả xảy ra đó là thu được thẻ số 3, thẻ số 6, thẻ số 9 và thẻ số 12.
- Sự kiện rút thẻ thu được số chia hết cho không 3 thì có 8 kết quả xảy đó là thu được thẻ số 1, thẻ số 2, thẻ số 4, thẻ số 5, thẻ số 7, thẻ số 8, thẻ số 10 và thẻ số 11 .
Lưu ý:
- Trong trò chơi rút thẻ trong hộp, sự kiện “Rút thẻ thu được số chia hết cho 3 hay không chia hết cho 3s” được gọi là biến cố, hay gọi đầy đủ là biến cố ngẫu nhiên vì các kết quả xảy ra có tính ngẫu nhiên, ta không thể đoán trước được.
- Kết quả thuận lợi của biến cố là ta rút thẻ thu được kết quả đúng như mong muốn của ta.
Luyện tập 2 trang 28
Phương pháp: Để làm bài này, ta thực hiên các bước sau:
B1: Liệt kê các số từ 1 đến 612
B2: Quan sát kiểm tra xem trong các số vừa liệt kê ở trên thì số nào là không chia hết cho 3 thì ta khoanh tròn lại
B3: Đếm có bao nhiêu số khoanh tròn thì tương ứng ta có bấy nhiêu kết quả thuân lợi cho biến cố “ Số xuất hiện trên thẻ rút ra là số không chia hết cho 3”.
Giải
Trong các số 1, 2, 3, , 12; có tám số không chia hết cho 3 là: 1, 2, 4, 5, 7, 8, 10, 11.
Vậy có tám kết quả thuận lợi cho biến cố “Số xuất hiện trên thẻ được rút ra là số không chia hết cho 3” là: 1, 2, 4, 5, 7, 8, 10, 11.