Bài giảng Giáo dục công dân 6 (Cánh diều) - Bài 4: Tôn trọng sự thật

TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TÔ HIỆU 
TỔ KHOA HỌC XÃ HỘI 
NHÓM GDCD 6 
CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC NGÀY HÔM NAY 
Bài 4: 
TÔN TRỌNG SỰ THẬT 
I. 
KHỞI ĐỘNG 
 CÔ TUYẾT 
THCS TÔ HIỆU 
TRÒ CHƠI: ĐÓNG VAI 
B ì nh , Hưng và Minh cùng đi học. T r ên đường đi, Minh rẽ vào cửa hàng đồ ch ơ i điện từ nên đ ế n l ớ p muộn, nhưng Minh báo v ớ i cô giáo là bị hỏng xe giữa đường. 
Nếu em là Bình và Hưng, em sẽ lựa chọn cách ứng xử như thế nào? 
Nếu em là.................... 
Bài 4: TÔN TRỌNG SỰ THẬT 
Bài 4: 
TÔN TRỌNG SỰ THẬT 
II. 
KHÁM PHÁ 
 CÔ TUYẾT 
THCS TÔ HIỆU 
Vũ Thị Ánh Tuyết 
THCS Tô Hiệu-Lê Chân-Hải Phòng 
1. BIỂU HIỆN CỦA TÔN TRỌNG SỰ THẬT 
ĐỌC CÂU CHUYỆN 
 Từ th ờ i Hy Lạp cổ đại cho đến tận thế k ỉ XVI, con người vẫn quan niệm rằng Trái Đ ấ t đứng yên, là trung tâm của vũ trụ. Mặt Trời, Mặt Trăng và các thiên th ể khác quay quanh T r ái Đất. 
 Ga-li-l ê (Galileo Galilei) là một nhà t hiên văn học, vật l í học, toán học và triết học I-ta-li-a (Italia), ông đã ủ ng hộ quan đi ể m cho rằng “Mặt T rời là trung tâm của vũ trụ và Trái Đất cùng mọi hà nh tinh đều quay xung quanh nó ” . 
 Tuy nhiên, trong th ờ i k ì Ga-li-lê sinh sống, quan điểm “Trái Đất là trung t â m của vũ trụ và luôn đứng yên” được coi là quan điểm chính thống trong xã hội. Tất cả nh ữ ng ý kiến phản bác lại điều đó đều không được ch ấ p nhận. V ì vậy, quan đi ể m mà Ga-li-lê ủng hộ rằng "Trái Đất m ớ i là một hành tinh quay xung quanh Mặt Trờ i” là trái ngược với quan đi ể m này, bị cho là ch ố ng đối. 
 Vào ngày 22/6/1633, Ga-li-l ê đã bị đưa ra trước toà án đ ể xét xử. Tương truyền rằng, sau khi bước ra khỏi cửa toà án, ông đã bực tức nói to: “Dù sao Tr ái Đất vẫn quay!”. 
GA-LI-LÊ VÀ CHÂN LÍ “DÙ SAO TRÁI ĐẤT VẪN QUAY” 
Món thứ nhất : 
Em hãy tìm ra từ ngữ nói lên “Sự thật" trong câu chuyện trên. 
Món thứ hai : 
Câu nói nổi tiếng của Ga-li-lê “Dù sao Trái Đất vẫn quay" chứng tỏ ông là người như thế nào? Vì sao? 
Nhà hàng Ga-li-lê 
Hoạt động 
 nhóm 
Ga-li-lê 
(1564 - 1642) 
 PHIẾU BÀI TẬP 
Món thứ ba : Sự thật là gì? 
Món thứ tư : Tôn trọng sự thật là gì? 
Món thứ nhất: Q uan đi ể m mà Ga-li-lê ủng hộ " Trái Đất m ớ i là một hành tinh quay xung quanh Mặt Trờ i” là trái ngược với quan đi ể m thời ông đang sống , bị cho là ch ố ng đối. Ga-li-l ê đã bị đưa ra trước toà án đ ể xét xử. Tương truyền rằng, sau khi bước ra khỏi cửa toà án, ông đã bực tức nói to: “Dù sao Tr ái Đất vẫn quay!”. 
Món thứ hai : Câu nói nổi tiếng của Ga-li-lê “Dù sao Trái Đất vẫn quay" chứng tỏ ông là người tôn trọng sự thật. Vì ông biết đó là sự thật và nhất định phải khẳng định nó. 
NHÓM 
(Ga-li-lê, 1564 - 1642) 
 PHIẾU BÀI TẬP 
Món thứ ba : Sự thật là những gì có thật trong cuộc sống hiện thực và phản ánh đúng hiện thực cuộc sống. 
Món thứ tư : Tôn trọng sự thật là suy nghĩ, nói và làm theo đúng sự thật . 
Nhà hàng Ga-li-lê 
Khái niệm 
- Sự thật là những gì có thật trong cuộc sống hiện thực và phản ánh đúng hiện thực cuộc sống. 
- Tôn trọng sự thật là suy nghĩ, nói và làm theo đúng sự thật. 
1 
1 
1 
3 
3 
3 
2 
2 
2 
1 
1 
1 
2 
2 
2 
3 
3 
3 
 Kĩ thuật “Các mảnh ghép ” 
Giai đoạn 1 
Nhóm chuyên sâu 
Nhóm I : Việc học sinh cần làm để thầy cô giáo biết, khi: 
Bạn ngồi bên cạnh hay nhìn bài của mình để được điểm tốt? 
Một nhóm bạn mất đoàn kết, hoặc cãi nhau? 
Bạn thân của mình không học bài, làm bài tập ở nhà ? 
Nhóm 2 : Việc học sinh cần làm để bố mẹ biết, khi : 
Bị điểm kém trong học tập? 
Bị bạn trong lớp, trong trường bắt nạt ? 
Nhóm 3 : Việc em cần làm khi chứng kiến kẻ gian lấy trộm đồ của người khác, 
Hay hành vi cố tình: làm hỏng công trình công cộng... 
Giai đoạn 2 
Nhóm mảnh ghép 
1. Chia sẻ kiến thức vòng chuyên sâu. 
2. Từ trao đổi trên, em hãy cho biết tôn trọng sự thật có biểu hiện như thế nào trong cuộc sống? 
1 
2 
3 
Hoạt động 
 nhóm 
Trò chơi 
“ Tiếp sức đồng đội” 
Đội 1: Tìm những biểu hiện tôn trọng sự thật 
Đội 2: Tìm những biểu hiện trái với tôn trọng sự thật 
LUẬT CHƠI : 
- Số người tham gia: cả lớp 
Cách thức: Chia lớp làm hai đội theo dãy bàn. 
Mỗi dãy cử 5 bạn đạị diện. Lần lượt viết biểu hiện. (Không được lặp lại câu của người khác.) 
Thời gian: 5 phút thảo luận, 3 phút viết. 
 2. Bi ể u hiện của tôn trọng sự thật : 
- H ọc sinh nói đúng sự thật với thầy cô, bạn bè và những người xung quanh; 
- N gười dân nói thật, cung cấp đúng thông tin với những người có trách nhiệm; 
- N hận xét, đánh giá đúng sự thật, dù có thể không có lợi cho mình . 
Vũ Thị Ánh Tuyết 
THCS Tô Hiệu-Lê Chân-Hải Phòng 
2. VÌ SAO PHẢI TÔN TRỌNG SỰ THẬT 
 Mai và Thảo cùng học lớp 6C do Mai làm lớp trưởng. Hai bạn rất thân với nhan. Mai học giỏi, còn Thảo thì học hành chưa được chăm chỉ, hay thiếu bài tập vẻ nhà. Là cán bộ lớp, Mai báo cáo với cô giáo vẻ tình hình chuẩn bị bài của lớp mình, nhưng lại không báo cáo với cô về tình hình của Thảo. 
Trong việc này, ở lớp có các ý kiến khác nhau: 
Có ý kiến cho rằng, Mai làm như vậy thể hiện Mai là một người bạn tốt của Thảo. 
Một số ý kiến khác thì cho rằng, Mai làm như vậy là không nói đúng sự thật, cũng không tốt cho Thảo. 
a) Em đồng ý hay không đồng ý với ý kiến nào trên đây? Vì sao? 
b) Nếu em là Mai, em sẽ làm gì? Vì sao? 
THẢO LUẬN TÌNH HUỐNG 
Ý kiến chung của cả nhóm về chủ đề 
Viết ý kiến cá nhân 
1 
3 
4 
2 
Viết ý kiến cá nhân 
Viết ý kiến cá nhân 
Viết ý kiến cá nhân 
Kĩ thuật “Khăn trải bàn” 
 Mai và Thảo cùng học lớp 6C do Mai làm lớp trưởng. Hai bạn rất thân với nhan. Mai học giỏi, còn Thảo thì học hành chưa được chăm chỉ, hay thiếu bài tập vẻ nhà. Là cán bộ lớp, Mai báo cáo với cô giáo vẻ tình hình chuẩn bị bài của lớp mình, nhưng lại không báo cáo với cô về tình hình của Thảo. 
Trong việc này, ở lớp có các ý kiến khác nhau: 
Có ý kiến cho rằng, Mai làm như vậy thể hiện Mai là một người bạn tốt của Thảo. 
Một số ý kiến khác thì cho rằng, Mai làm như vậy là không nói đúng sự thật, cũng không tốt cho Thảo. 
a) Em đồng ý hay không đồng ý với ý kiến nào trên đây? Vì sao? 
b) Nếu em là Mai, em sẽ làm gì? Vì sao? 
a, Em đồng ý với ý kiến cho rằng: Mai làm như vậy là không nói đúng sự thật, cũng không tốt cho Thảo. Vì như thế sẽ làm bạn ỉ lại, học thói quen nói dối. 
Em không đồng ý với ý kiến cho rằng, Mai làm như vậy thể hiện Mai là một người bạn tốt của Thảo. Vì bạn tốt là sẽ là người giúp cho đối phương trở nên tốt hơn. 
b, Nếu em là Mai, em sẽ khuyên bạn nên chăm chỉ làm bài tập về nhà nếu còn tái diễn em sẽ báo cáo cho cô giáo . 
THẢO LUẬN TÌNH HUỐNG 
3. Ý nghĩa 
- Tôn trọng sự thật giúp chúng ta hiểu rõ về sự việc, hiện tượng, từ đó có cái nhìn đúng để giải q u yết tốt mọi công việc. 
- Người tôn trọng sự thật là người thẳng thắn, trung thực, được mọi người tin tưởng, kính trọng. 
KĨ THUẬT HẸN HÒ 
Chia lớp hai nhóm. Mỗi bạn có một hình đồng hồ. 
Chọn người duy nhất mà mình sẽ hẹn hò vào các khung giờ 3, 6, 9, 12. Ghi tên vào khung giờ. 
Khi đến khung giờ, bạn phải tìm đối tác để trao đổi vấn đề mà mình biết. 
NỘI DUNG HẸN HÒ: 
Nhóm 1 : Tìm câu ca dao, tục ngữ, châm ngôn về tôn trọng sự thực. 
 Nhóm 2 : Cách rèn luyện tính tôn trọng sự thật. 
Cách rèn luyện: 
- L uôn nói thật với người thân, bạn bè và người có trách nhiệm bằng thái độ dũng cảm, khéo léo, tinh tế và nhân ái. 
- K hông bao dung cho hành động sai trái, gian dối. 
- Vàng thật không sợ lửa. 
- Cây  ngay không sợ chết đứng. 
- Thật thà mà vật không chết. 
- Nói  phải củ cải cũng nghe. 
- Mất lòng trước, được lòng sau. 
- Phải  trái phân minh, nghĩa tình trọn vẹn. 
- Chết thằng gian, chết gì thằng ngay. 
- Lời hơn lẽ thiệt. 
Bài 4: 
TÔN TRỌNG SỰ THẬT 
III. 
LUYỆN TẬP 
 CÔ TUYẾT 
THCS TÔ HIỆU 
 BÀI TẬP 
Bài tập 1 
Bài tập 2 
Bài tập 3 
Bài tập 4 4 
1 . Em đồng tình hay không đồng tình với hành vị nào đưới đây? Vì sao? 
A. Luôn đồng ý và nói theo số đông. 
B. Luôn nói đúng những điều có thật. 
C. Luôn bảo vệ ý kiến và việc làm của minh 
D. Luôn phê phán những người không cùng quan điểm với mình. 
3. Nếu một người bạn thân của em nói xấu, nói sai về một người khác, em sẽ lựa chọn phương án giải quyết nào sau đây? Vì sao? 
A. Xa lánh, không chơi với bạn nữa. 
B. Bỏ qua, coi như không biết. 
C. Khuyên bạn nên nhận lỗi, sửa chữa và luôn nói rõ sự thật. 
D. Vẫn chơi với bạn, nhưng không tin bạn như trước nữa. 
2. Sau khi học xong bài “Tôn trọng sự thật”, Linh cho rằng trong cuộc sóng không phải bao giờ cũng nên tôn trọng sự thật, cần tuỷ theo từng trường hợp mà ứng xử cho phù hợp . 
Em đồng ý hay không đồng ý với suy nghĩ của Linh? Vì sao ? 
4. Em hãy kể lại một việc làm thể hiện tôn trọng sự thật hoặc không tôn trọng sự thật trong cuộc sống mà em biết. 
1 . Em đồng tình hay không đồng tình với hành vị nào đưới đây? Vì sao? 
A. Luôn đồng ý và nói theo số đông. 
B. Luôn nói đúng những điều có thật. 
C. Luôn bảo vệ ý kiến và việc làm của minh 
D. Luôn phê phán những người không cùng quan điểm với mình. 
 BÀI TẬP 
3. Nếu một người bạn thân của em nói xấu, nói sai về một người khác, em sẽ lựa chọn phương án giải quyết nào sau đây? Vì sao? 
A. Xa lánh, không chơi với bạn nữa. 
B. Bỏ qua, coi như không biết. 
C. Khuyên bạn nên nhận lỗi, sửa chữa và luôn nói rõ sự thật. 
D. Vẫn chơi với bạn, nhưng không tin bạn như trước nữa. 
Em đồng tình với ý kiến B: Luôn nói đúng những điều có thật. 
 Nếu một người bạn thân của em nói xấu, nói sai về một người khác, em sẽ lựa chọn phương án giải quyết: 
C. Khuyên bạn nên nhận lỗi, sửa chữa và luôn nói rõ sự thật. 
TRò chơi: Đóng vai 
Theo mình...................... 
. 
Đóng vai xử lí tình huống 
2. Sau khi học xong bài “Tôn trọng sự thật”, Linh cho rằng trong cuộc sóng không phải bao giờ cũng nên tôn trọng sự thật, cần tuỳ theo từng trường hợp mà ứng xử cho phù hợp. 
Em đồng ý hay không đồng ý với suy nghĩ của Linh? Vì sao? 
Còn mình thì đồng ý với suy nghĩ của Linh. Vì đôi khi không tôn trọng sự thật giúp chúng ta sống tích cực hơn là điều nên làm. Ví dụ như một người bị ung thư sắp chết, nhưng ta nói dối để họ có niềm tin hơn trong việc chữa trị. 
4. Em hãy kể lại một việc làm thể hiện tôn trọng sự thật hoặc không tôn trọng sự thật trong cuộc sống mà em biết ? 
Hoạt động: Chia sẻ 
Bài 4: 
TÔN TRỌNG SỰ THẬT 
IV. 
VẬN DỤNG 
 CÔ TUYẾT 
THCS TÔ HIỆU 
HOẠT ĐỘNG DỰ ÁN 
Câu 1: Xây dựng thông điệp về chủ để “Tôn trọng sự thật”: 
Mỗi nhóm xây dựng một thông điệp về chủ để “Tôn trọng sự thật” và ghi ra giấy. Trưng bày, giới thiệu thông điệp của các nhóm trước lớp. Bình chọn thông điệp hay nhất . 
Câu 2: Lập một hòm thư mở của lớp “Hòm thư nói thật”: 
Mỗi học sinh tự viết thư cho một bạn trong lớp về việc mình đã nói dối bạn một lần nào đó. Bức thư có ghi tên người nhận, nhưng không cần ghi tên người gửi. 
Bài 4: 
TÔN TRỌNG SỰ THẬT 
XIN CHÀO VÀ HẸN GẶP LẠI 
 CÔ TUYẾT 
THCS TÔ HIỆU